Historia szkoły

1.    Historia budynku szkolnego przy ul. Rataja (dawniej Fornalskiej, a później Konopnickiej)

Szkołę wybudowano w latach 1920- 1922. Bytom leżał wtedy w granicach Niemiec, zatem nie dziwi, że na początku działała tu niemiecka szkoła publiczna. 

W 1945 roku po zakończeniu II wojny światowej, gdy do miasta wkroczyli Rosjanie, a Bytom znalazł się w granicach Polski, w budynku przy ul. Rataja rozpoczęto kursy repolonizacyjne, czyli takie, które maja na celu przywracanie obyczajów i kultury polskiej. W wrześniu tego samego roku działalność w omawianym budynku rozpoczęła Publiczna Szkoła Powszechna nr 3 (dyrektorem był P. Bomba).

1948 r. szkoła nr 3 w Bobrku została przekształcona w Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Podstawowego i Licealnego nr 3 w Bobrku. Pierwsza matura miała miejsce w 1951 roku.

W 1966 roku dochodzi do rozdzielenia się szkół na: III Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Broniewskiego i na Szkołę Podstawową nr 48. Szkoły mają odrębnych dyrektorów, ale pozostają razem w budynku aż do IX 1974 roku, gdy SP nr 48 zostaje przeniesiona.

W latach 1974 – 1988 przy obecnej ul. Rataja 3 funkcjonuje więc tylko III LO im. W. Broniewskiego (zwane „bytomskim Cambridge”). W 1988 roku nie ma już naboru do I kl. a II i III klasy zostają przeniesione do obecnego III LO im. S. Żeromskiego.

Z III LO związane były następujące osoby:

• Jan Drabina- polski religioznawca i mediewista. Jest prezesem Towarzystwa Miłośników Bytomia. 20 listopada 2008 roku otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Bytomia.
• Sergiusz Karpiński- polityk, samorządowiec, nauczyciel, poseł na Sejm II kadencji.
• Jan Kopiec- profesor doktor habilitowany nauk teologicznych w zakresie historii Kościoła, biskup pomocniczy opolski w latach 1993–2011, biskup diecezjalny gliwicki.

1 IX 1988 do budynku wprowadza się obecny gospodarz – Szkoła Podstawowa nr 16 im. Marii Konopnickiej.

 

 2.    Historia Szkoły Podstawowej nr 16

Historia szkoły wygląda następująco:

• I połowa XX wieku – szkoła niemiecka przy obecnej ul. Konstytucji 18
• 15 VI 1945 – rozpoczyna działalność jako Publiczna Szkoła Powszechna nr 2 w Bobrku przy obecnej ul. Konstytucji 18 (wtedy ul. Stalina); szkołę uruchamia 7 nauczycieli; kierownikiem zostaje Bolesław Darasz;
• 4 IX 1945 – naukę rozpoczyna 538 dziewcząt uczonych przez 19 nauczycieli; (chłopcy chodzą do sąsiedniej szkoły nr 1)
• 1951 – po przyłączeniu Bobrka do Bytomia następuje zmiana numeracji – z nr 2 na 16; (działająca za ścianą szkoła nr 1 otrzymuje nr 15)
• 15 XI 1960 – nadanie szkole imienia Marii Konopnickiej
• 1976 – SP nr 16 przejmuje uczniów SP nr 48 przeniesionych z gmachu
  przy obecnej ul. Rataja, gdzie zostaje tylko III LO; potem SP 16 przejmuje także uczniów sąsiadującej SP nr 15
• 1988 – SP nr 16 im. Marii Konopnickiej przenosi się na obecną ul Rataja i zajmuje budynek opuszczony przez III LO.

Kierujący szkołą od roku 1945

III LO

 Piotr Bomba od 1945 – pierwszy kierownik szkoły, wtedy jeszcze
                                     Publicznej Szkoły Powszechnej nr 3

Michał Augustynowicz  1948 – 1949                               Zdzisław Rabicki  1961 – 1965

Piotr Bomba (z – ca)  1948 – 1949                                    Bronisław Duch  1965 – 1968

Piotr Bomba  1949 – 1950                                                  Wanda Redzik  1968 – 1971

Helena Żarnowska  1951 – 1955                                       Maria Sobczyk  1971 – 1978

Wincenty Kruk  1955 – 1958                                              Henryka Szafrańska  1978 – 1982

Adam Janik  1958 – 1959                                                    Władysław Szymik  1982 – 1987

Bolesław Nowobilski  1959 – 1960                                   Tadeusz Łukaszewicz  1987 – 1988 

Adam Janik  1960 – 1961

 

SP nr 16 (do 1951 – nr 2)

 Bolesław Darasz  1945 – 1950                                           Barbara Hamryszak  1971 – 1984

Janina Szostaczyńska  1950 – 1951                                   Sergiusz Karpiński  1984 – 1987

Stefan Banicki  1951 – 1954                                                Jacek Antczak  1987 – 1999

Brak danych  1954 – 1958                                                   Dorota Żuber  1999 – 2019

Marian Prochurski  1958 – 1966                                         Krystyna Matejczyk  2019 – nadal

Stefan Walentek  1966 – 1971                                            

Patronka

Maria Konopnicka
(1842-1910)

Zdjęcie pochodzi ze zbiorów Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu 

 

 Najwybitniejsza poetka okresu realizmu, nowelistka,
pisarka dla dzieci, krytyczka, publicystka, tłumaczka.

Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, w zubożałej rodzinie szlacheckiej, jako córka Józefa Wasiłowskiego i Scholastyki z Turskich. Ojciec Marii był prawnikiem, obrońcą Prokuratorii Generalnej i patronem Trybunału Cywilnego, znawcą i miłośnikiem literatury. W 1849 roku Wasiłowscy przenieśli się do Kalisza. Matka Marii zmarła w 1854 i została pochowana na Cmentarzu Miejskim w Kaliszu.  W latach 1855–1856 Maria uczyła się na pensji u sióstr sakramentek w Warszawie, gdzie zetknęła się z Elizą Pawłowską, późniejszą Orzeszkową. Przyjaźń ich, scementowana wspólnymi zainteresowaniami literackimi, przetrwała całe życie Marii.

We wrześniu 1862 roku poetka wyszła za mąż za ziemianina, Jarosława Konopnickiego. Zaraz po ślubie wyjechała z Kalisza, zamieszkując w Bronowie, a potem w Gusinie na terenie ówczesnej guberni kaliskiej. Wychowała sześcioro dzieci, utrzymując się z dochodów niewielkiego dzierżawionego folwarku.

W 1876 roku poetka rozstała się z mężem i wraz z sześciorgiem dzieci przeniosła się w 1877 roku do Warszawy. Zarabiała na życie korepetycjami. Wydała trzy tomy “Poezji”. Dominują w nich dwa tematy – troska o los najbiedniejszych i dramat narodu pozbawionego wolności. Obok twórczości literackiej, aktywnie uczestniczyła w życiu społeczno – kulturalnym. Od 1890 roku przebywała w kilku krajach Europy Zachodniej. Współpracowała z prasą krajową, zrzeszeniami polskimi na obczyźnie, Macierzą Szkolną, komitetami pomocy dla wywłaszczonej ludności Górnego Śląska i Wielkopolski. Współorganizowała międzynarodowy protest przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni. W latach 1905 – 1907, przebywając     w Warszawie, organizowała pomoc dla uwięzionych przez władze carskie i ich rodzin.

Na 25-lecie pracy pisarskiej (1903) Maria Konopnicka otrzymała od wdzięcznych Polaków dworek w Żarnowcu koło Krosna na Podgórzu Karpackim.

Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu

Zdjęcie pochodzi  ze zbiorów Muzeum  Marii Konopnickiej w Żarnowcu

 

Twórczość pisarki jest różnorodna.

Pisała  łączące fantazję i autentyczność utwory literackie dla dzieci: „O krasnoludkach i sierotce Marysi”, „Na jagody”, „O Janku Wędrowniczku”, „Szkolne przygody Pimpusia Sadełko”.

Była autorką licznych wierszy patriotycznych: „Rota”, czy „Pieśni o domu” oraz noweli:  „Dym”, „Nasza szkapa”, „Mendel Gdański”.

Cykle pieśni ludowych: „Z łąk i pól” oraz „Na fujarce” przyniosły jej dużą popularność i miano pieśniarki ludu polskiego. W swych utworach protestowała przeciwko krzywdzie ludzkiej, ukazując niedolę najuboższych warstw społecznych,    a zwłaszcza dzieci.

Maria Konopnicka zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie. Została pochowana 11 października 1910 na cmentarzu Łyczakwskim we Lwowie, w Panteonie Wielkich Lwowian .

 Grób Marii Konopnickiej na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie:

 Zdjęcie pochodzi  z zasobów pl.wikipedia.org

Autor: Daniel Nalepka

Linki zewnętrzne:

Utwory Marii Konopnickiej w serwisie „Wolne Lektury”:  https://wolnelektury.pl/katalog/autor/maria-konopnicka/

Utwory Marii Konopnickiej na stronach Cyfrowej Biblioteki Narodowej „Polona”: https://polona.pl/collections/institutions/1/konopnicka,NDI0ODQ1MDcxMjEzOTI3MzU3NA/?sort=score%20desc

Muzeum poetki w Żarnowcu: http://www.muzeumzarnowiec.pl/

Muzeum im. Marii Konopnickiej w Suwałkach:  http://mk.muzeum.suwalki.pl/